Asperges zijn niet alleen duur vanwege het arbeidsintensieve oogsten en de speciale teeltomstandigheden. Een andere belangrijke reden is het langdurige groei- en productieproces. Het telen van asperges vraagt om veel geduld van de boer. In tegenstelling tot sommige andere gewassen, kun je asperges niet direct na het planten oogsten. Dit lange proces draagt bij aan de hogere prijs in de winkel.
Geduldige boeren
Als een boer asperges wil gaan telen, begint het allemaal met het planten van de aspergeplanten, ook wel “klauwen” genoemd. Maar het duurt wel 2 tot 3 jaar voordat deze planten volwassen genoeg zijn om geoogst te worden. In het eerste jaar groeit de plant vooral onder de grond. Boven de grond zie je alleen wat groene stengels en bladeren, maar onder de grond maakt de plant een sterk wortelstelsel aan.
Dit wortelstelsel is heel belangrijk, want het zorgt ervoor dat de aspergeplant in de komende jaren genoeg energie heeft om mooie, dikke asperges te produceren. In het tweede jaar mogen boeren een klein beetje oogsten, maar pas vanaf het derde jaar kan de plant volledig geoogst worden. Geduld is dus echt een vereiste!
Gedurende deze eerste jaren maakt de boer kosten voor het verzorgen van de planten zonder dat hij daar direct geld mee verdient. Denk aan kosten voor water, mest, bescherming tegen onkruid en ziekten, en onderhoud van het veld. Al deze kosten moeten uiteindelijk worden terugverdiend in de verkoopprijs van de asperges.
Beperkte levensduur
Zelfs als de aspergeplanten volwassen zijn, blijven ze niet voor altijd productief. Een aspergeveld heeft een beperkte levensduur van ongeveer 8 tot 10 jaar. Na deze periode wordt de opbrengst minder, en de asperges die wel groeien, zijn vaak dunner en van mindere kwaliteit.
Na 8 tot 10 jaar moet het hele veld opnieuw worden aangelegd. Dat betekent dat de oude planten moeten worden verwijderd, de grond moet worden voorbereid en er weer nieuwe klauwen geplant moeten worden. En ja, dan begint het hele proces opnieuw: weer 2-3 jaar wachten voordat er geoogst kan worden.
Dit herplanten kost veel tijd, geld en energie. Boeren moeten investeren in nieuwe planten en vaak ook de bodem verbeteren, zodat de nieuwe asperges goed kunnen groeien. Tijdens deze periode zonder oogst verdient de boer minder of zelfs helemaal niets uit dat veld.
4. Hoge arbeidskosten
Asperges zijn niet alleen duur door het langdurige groeiproces en de speciale teeltomstandigheden, maar ook door de hoge arbeidskosten. Er is veel handmatig werk nodig om asperges van het veld naar je bord te krijgen. Dit werk kan niet gemakkelijk door machines worden overgenomen. Boeren hebben vaak seizoensarbeiders nodig en moeten strenge kwaliteitscontroles uitvoeren. Al deze factoren zorgen ervoor dat de kosten hoog zijn, wat je terugziet in de prijs van asperges in de winkel.
Seizoensarbeid
De oogst van asperges vindt plaats in een korte periode van ongeveer april tot juni. In deze tijd moeten boeren snel en veel asperges oogsten. Dit lukt niet met het vaste personeel alleen, dus er worden vaak seizoensarbeiders ingehuurd. Dit zijn tijdelijke krachten die speciaal voor de oogstperiode komen werken, vaak uit andere landen waar seizoensarbeid gebruikelijk is.
Seizoensarbeid is duur. Boeren moeten deze arbeiders een eerlijk loon betalen, en door stijgende lonen in heel Europa worden deze kosten steeds hoger. Bovendien zijn er extra kosten voor huisvesting, transport en soms ook maaltijden voor de seizoensarbeiders. Dit alles bij elkaar zorgt ervoor dat de arbeidskosten flink oplopen.
Daarnaast is het werk zwaar en precies. Aspergestekers moeten vaak uren achter elkaar gebukt staan, in de volle zon of soms in de regen. Dit is fysiek zwaar werk dat niet iedereen kan of wil doen. Boeren moeten dus zorgen voor goede werkomstandigheden, wat ook weer extra kosten met zich meebrengt.
Strenge kwaliteitscontrole
Na het oogsten zijn de asperges nog niet direct klaar voor verkoop. Ze moeten eerst door een strenge kwaliteitscontrole. Dit betekent dat ze zorgvuldig worden bekeken, gesorteerd en schoongemaakt. Alleen de beste asperges komen uiteindelijk in de winkel terecht.
Dit sorteren gebeurt vaak met de hand. Arbeiders kijken naar de lengte, dikte, kleur en of de asperge mooi recht is. Ze moeten ook beschadigingen of verkleuringen herkennen. Asperges die niet voldoen aan de hoge eisen worden apart gehouden en soms verkocht voor een lagere prijs.
Dit proces kost veel tijd en arbeid. Hoe meer mensen er nodig zijn om de asperges te controleren en te sorteren, hoe hoger de loonkosten. Boeren willen natuurlijk een topkwaliteit product leveren, maar dat betekent wel dat ze meer moeten investeren in arbeidskrachten voor deze controles.