Knödel of knoedels
Knödel of knoedels van de Centraal en Oost-Europese keuken
Knödel of knoedels, zijn een belangrijk onderdeel van de Centraal- en Oost-Europese keuken. De naam is waarschijnlijk afgeleid van het Duitse werkwoord ‘Knoten’, wat knopen of kneden betekent, wat wijst op de bereidingswijze van de knoedel. Dit woord verwijst ook naar de ronde vorm. In Beieren wordt ‘Knode’ gebruikt om iets aan te duiden dat rond is, en ‘Knödel’ is daarvan een verkleinwoord, wat ook wel werd gebruikt als bijnaam voor iemand die goed gevoed was.
Knödel of knoedels
Knödels worden in veel landen gegeten,
Waaronder Oostenrijk, Duitsland, Hongarije, Polen, Roemenië, Tsjechië, Bosnië, Kroatië, Servië, Slovenië en Slowakije. De oorsprong van het concept van de knoedel is moeilijk vast te stellen, omdat bijna elke cultuur wel een eigen versie van dit gerecht heeft.
De ‘Knedle’ is een specifieke soort knoedel gevuld met pruimen of abrikozen, afkomstig uit het voormalige Oostenrijks-Hongaarse Rijk en wordt gegeten als dessert, hoofdgerecht of bijgerecht. Een andere variant is de ‘Germknödel’, een luchtige gistdeegknoedel gevuld met gekruide pruimenjam, geserveerd met gesmolten boter, een mengsel van maanzaad en suiker, of soms vanillesaus. Dit is een specialiteit van Oostenrijk en Beieren.
Enkele van de meest populaire Knödel-recepten zijn:
- Semmelknödel (Duitse broodknoedels): gemaakt van geharde broodjes, uien, boter, peterselie, melk, eieren, zout, peper en nootmuskaat. Een variatie hierop zijn Speckknödel, met toegevoegd gekookt spek.
- Kartoffelknödel (Duitse aardappelknoedels): vaak geserveerd als bijgerecht bij gebraden en gestoofd vlees, vooral in Beieren.
- Bayrische Semmelknödel (Beierse broodknoedels): gemaakt van oude broodjes, melk en eieren, soms met toevoeging van uien, spek, peterselie, marjolein of nootmuskaat.
- Aardappelknödel: gemaakt van aardappelen, paneermeel en bloem, meestal gekookt.
- Broodknödel: bereid met oud brood, melk en eieren, en meestal gebakken.
Deze recepten variëren van eenvoudige brood- of aardappelbasis tot meer uitgebreide versies gevuld met fruit of gekruid met kruiden en specerijen. Elk land en elke regio heeft zijn eigen voorkeursmethoden voor bereiding en bijgerechten, waardoor knödels een diverse en geliefde component zijn van de Centraal- en Oost-Europese keuken.